Hoe verleid je mensen tot het vaker pakken van de fiets? Zeker als je werkplek niet makkelijk te bereiken is met het openbaar vervoer. In Amstelveen deed de gemeente dat met een hogere fietsregeling en het verbeteren van de randvoorwaarden zoals meer laadpalen voor e-bikes. Werknemers waren daar zo enthousiast over dat de gemeente een campagne startte voor inwoners om zelf de e-bike uit te proberen. ‘Mensen zijn gewoontedieren. Die gedragsverandering voor elkaar krijgen is de crux’, zegt Simone van Hell, projectleider Duurzame Mobiliteit bij de Gemeente Amstelveen.
Een gratis en volle parkeerplaats
Het gemeentehuis van Amstelveen dateert uit 1980 en is recentelijk helemaal heringericht. Maar de ligging is natuurlijk niet veranderd en dat zorgt voor logistieke uitdagingen. ‘Het Raadhuis ligt best ver van het stadshart en is niet goed bereikbaar met het openbaar vervoer’, vertelt Simone van Hell, projectleider Duurzame Mobiliteit bij de Gemeente Amstelveen.
Daar staat een grote parkeerplaats tegenover, waar je nu nog gratis kunt parkeren. ‘En dat is nou net het probleem’, legt Van Hell uit. ‘Veel medewerkers van de gemeente komen met de auto, daardoor zijn er eigenlijk geen parkeerplekken meer vrij voor de bezoekers.’ Ook duurzaamheid speelt een belangrijke rol. De gemeente Amstelveen heeft als doelstelling dat al het vervoer in 2030 fossielvrij moet zijn.
Groot fietspotentieel
Het mobiliteitsbeleid moest dus onder de loep worden genomen. ‘Op zoek naar een externe partij die zou kunnen helpen, kwamen we in contact met Breikers’, vertelt Van Hell. ‘Het eerste wat ze deden, was de mobiliteitsscan, een soort nulmeting om vast te stellen hoe groot het fietspotentieel was. Daaruit bleek dat meer dan de helft van de medewerkers in een straal van 15 kilometer van het Raadhuis woonde. Die zouden dus heel goed op de e-bike naar het werk kunnen komen, in plaats van met de auto.’
Meer e-bikes en hogere fietsregeling
Maar woon-werkverkeer was niet het enige wat op de rol stond. Medewerkers van de gemeente Amstelveen werken ook voor de gemeente Aalsmeer en moeten overdag vaak op verschillende locaties zijn. ‘We hadden eerst tien oude barrels’, lacht Van Hell. ‘Nu staan er 23 e-bikes en 40 gewone fietsen. Gemakkelijk met een app te reserveren, zodat je altijd weet dat je een fiets tot je beschikking hebt.’ Voor de langere afstanden zijn er deelauto’s, allemaal elektrisch, beschikbaar.
‘Om woon-werk fietsverkeer te stimuleren is besloten de fietsregeling van 750 euro te verhogen naar 2.100 euro. Dat is dus een enorme verbetering. Voor wie echt een hele mooie e-bike wil kopen, is er zelfs de mogelijkheid van een renteloze lening boven op die 2.100 euro’, vertelt Van Hell trots.
Facelift voor parkeergarage
Een van de manieren om forenzen op de fiets aantrekkelijker te maken is door de randvoorwaarden te verbeteren. Om die reden heeft de parkeergarage onder het Raadhuis een echte facelift gekregen. De garage is goed verlicht, mooi ingericht en het aantal laadpalen voor e-bikes is verdubbeld naar 78. Waar voorheen ongeveer twee derde van de ruimte werd ingenomen door auto’s, is dat nu bijna omgekeerd. Ook zijn de omkleedruimtes met de lockers en douches opgefrist en uitgebreid zodat mensen zich na het fietsen kunnen omkleden.
E-bike uittesten
Om medewerkers kennis te laten maken met de e-bike als alternatief heeft de gemeente ook meegedaan aan de Fiets Fun uitprobeer-actie van Breikers. Daarbij konden medewerkers twee weken lang een e-bike uitproberen. Die actie liep voor een periode van drie maanden. ‘Het bleek een schot in de roos’, vertelt Van Hell. ‘Het was meteen volgeboekt. Aan het einde van de actie is de balans opgemaakt en daaruit bleek dat bijna de helft van de deelnemers heeft aangegeven een e-bike te willen aanschaffen. Dus dat was een groot succes.’
Van medewerkers naar Amstelveners
Als zo’n actie werkt bij onze medewerkers, waarom zouden we het dan niet ook aan alle inwoners van Amstelveen laten kennismaken met de elektrische fiets? Dat was de gedachte van strategisch beleidsadviseur mobiliteit Wilko Wieffering. Wieffering, die zelf naar het werk fietst, ziet iedere dag hoe druk het is op de weg. ‘Amstelveners zijn dol op hun auto’, lacht hij. ‘Terwijl een groot deel op fietsafstand van het werk woont.’
Breikers bracht Wilko in contact met De Boom en het Meer, die ook de leenfietsen levert voor de Fiets Fun e-bike uitprobeer acties. ‘Zij zorgden ervoor dat twee e-bikes en een e-bakfiets gedurende 6 maanden op 6 verschillende locaties konden worden uitgeprobeerd door de inwoners van Amstelveen. Bijna iedereen was zeer positief over deze ervaring’, vertelt Wieffering.
Toekomstmuziek
‘De gemeente heeft echt grote stappen gemaakt. Maar we zijn er nog niet’, zegt Van Hell. ‘We zijn van plan om deelfietsen neer te zetten op bijvoorbeeld het grote busstation in het stadshart of op station Zuid/WTC.’ Daarnaast wordt er gekeken naar een hogere kilometervergoeding voor wie met de fiets in plaats van de auto komt.
Auto thuislaten
Gedragsverandering bewerkstelligen, dat is de crux, weet Van Hell. ‘Mensen zijn nu eenmaal gewoontedieren die vastzitten in patronen. Als je altijd met de auto naar het werk komt, is de drempel om de fiets te pakken heel erg hoog. De uitdaging is om ze toch te verleiden de auto te laten staan. Breikers kan je daarbij helpen.’
Meer informatie
Dit artikel vindt u terug op de website van Breikers. Op YouTube staat ook een video over hoe Breikers de gemeente Amstelveen hielp bij het onder de loep nemen van hun mobiliteitsbeleid en de e-bike uitprobeeractie die daaruit volgde.