Een belangrijke stakeholder van Samen Bouwen aan Bereikbaarheid is VNO-NCW, de vereniging van ondernemers en werkgevers in Nederland. Petra Tiel is manager Public Affairs bij VNO-NCW West, dat gaat over de belangenbehartiging in Noord- en Zuid-Nederland. Haar focus is ruimtelijke ordening, infrastructuur en alles wat het ondernemings- en vestigingsklimaat verbetert. Daarom volgt ze het programma op de voet en stelt ze indien nodig kritische vragen. “Mijn grootste zorg is integraliteit, die begint op de werkvloer.”

Petra is gesprekspartner voor gedeputeerden, wethouders, ambtenaren en politici: “Ik voed ze met informatie en probeer steeds aan te geven wat ondernemers en werkgevers nodig hebben om goed te functioneren. De MRA is één van de economisch meest succesvolle gebieden in Nederland. Het is weinig sexy voor de politiek om iets te willen doen aan bereikbaarheid, dus voor mij blijft het een uitdaging om te vertellen wat een ondernemer op dat punt nodig heeft. Zoals investeringen in het openbaar vervoer en in de ontbrekende stukjes asfalt. Het is cruciaal dat bedrijven goed bereikbaar zijn voor klanten, personeel en goederen.”

“Tijdens het MRA-evenement ‘State of de Region’ dit jaar werd aan de deelnemers de vraag gesteld: wat houdt je bezig? Er kwam van alles voorbij: klimaat, energietransitie, woningbouw, sociale kloof, maar behalve de belangenbehartigers was niemand bezig met bereikbaarheid. Terwijl de maatschappij van ons vraagt dat we wonen, werken en privé combineren en dan is een goede mobiliteit een vereiste. Een sociale randvoorwaarde.” 

Op het netvlies

Door haar contacten bij Rijkswaterstaat kwam Petra op het spoor van het programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid: “Ja, en dan meld ik mij zelf. Ik ben continu bezig met het doorspelen van informatie naar onze leden en zorgen dat het ondernemersgeluid ook bij ambtelijke sessies wordt gehoord. Ik stel ook kritische vragen. Zoals bij de programmalijn ZWASH, daar mis ik het beroepsgoederenvervoer en de greenport in de scope. Twee sectoren die economisch van groot belang zijn en voor veel mensen werk opleveren. Beide sectoren hebben te kampen met bereikbaarheidsproblemen, onder andere op de A4 en de N201. Dus dan stuur ik een mailtje naar bijvoorbeeld Schiphol Area Development Company met de vraag of ze op het netvlies staan van de mensen van de programmalijn. Daar volgt dan weer een gesprek uit en zo kunnen we onze bijdrage leveren.”

Het gesprek aangaan

VNO-NCW is mede-oprichter van Breikers. Breikers begeleidt, inspireert, informeert en motiveert werkgevers in de Metropoolregio Amsterdam bij hun transitie naar slimme, duurzame mobiliteit en logistiek. Petra: “We komen van een tijd dat werkgevers hun mensen op kantoor willen zien. En zo’n programma als Breikers gaat daarover actief het gesprek aan met werkgevers. We adviseren hoe ze anders kunnen omgaan met mobiliteit: het stimuleren van de fiets en niet meer automatisch een lease-auto bijvoorbeeld.” 

“Je hebt ook een sense of urgency nodig. Tijdens de renovatie van de Velsertunnel was er een tweede pontje dat er mede voor zorgde dat de werkgeversaanpak succesvol was. In de IJmond ging iedereen op de fiets. Waarom maak je dat pontje dan niet permanent? Als je ziet dat mensen daardoor uit de auto komen, dan moet je daarvan leren. Maar dat was echt rekken en trekken! Dat is ook onze rol: om de vinger op de zere plek te leggen. Elders in Nederland is het al gelukt om onderwijsinstellingen op een ander tijdstip te laten beginnen. Dat soort gesprekken moet je blijven voeren. Permanent, niet alleen als de weg is opengebroken of de tunnel dicht is. Daar draag ik graag aan bij.”

Over je grenzen heen

Gemeenten praten wel op strategisch niveau met elkaar, maar in de uitvoering maken ze vaak individueel plannen, constateert Petra: “Een voorbeeld is de gebiedsvisie Sloterdijk-West, nabij de A10. De A10 maakt deel uit van het daily urban system, onderdeel van Netwerken, Ringen en de Stad (NRS). En dan staat in de gebiedsvisie het plan om de wegen af te waarderen. Dat is gunstig voor de woningbouw, maar hoe verhoudt zich dat tot het daily urban system? Wie steekt de satéprikker door al die plannen? Daar is voor het programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid een rol weggelegd om dit soort lastige vragen te stellen.” 

“Op bestuurlijk niveau is de uitdaging het eigenbelang los te laten. Als je een grootstedelijk, regionaal bereikbaarheidsprogramma maakt zoals Samen Bouwen aan Bereikbaarheid, dan moet je als bestuurder over je eigen grenzen heen durven gaan. Wethouders moeten het belang van de regio vooropstellen. Elkaar iets gunnen en zorgen dat de regio sterker wordt. Dat gebeurt nog te weinig.”

“En ambtenaren die aan mobiliteit werken, moeten vooral gaan praten met de collega’s die de gebiedsvisies maken. Daar lopen we tegenaan. Hoe is het gebied ontsloten? Is er ruimte voor een logistiek ontkoppelpunt? Haal dat schot tussen ruimtelijke ordening en verkeer weg. En dan liefst ook nog tussen de regio’s. Wat je in Zuid-Kennemerland doet, heeft gevolgen voor Amsterdam-Geuzenveld. Of de Haarlemmermeer. Die integraliteit begint wat mij betreft al op de werkvloer, zoek elkaar op. En wees omgevingsbewust: met welke bedrijven heb ik hier te maken? Dat is ook mijn oproep. Haal goede gesprekspartners in huis en dan niet altijd de usual suspects. Bel ons en we helpen je daarbij!”